Kołatek domowy – Występowanie:
Kołatek domowy to najpospolitszy gatunek z tej rodziny, występuje na terenie całej Europy, skąd dostał się na inne kontynenty: Ameryka Północna, Afryka, Australia i Nowa Zelandia. Jest to szkodnik, który rozwija się zarówno w drewnie iglastym, jak i liściastym.
Wygląd:
Wielkość tego brązowego (jasno aż do ciemnobrunatnego koloru) chrząszcza waha się od 2 do 5mm. Możemy go rozpoznać po charakterystycznie urzeźbionym przedpleczu, które zakrywa jego głowę na kształt kaptura. Czułki owada są nitkowate, o trzech ostatnich członach znacznie dłuższych od pozostałych. Owady wykazują dymorfizm płciowy – można odróżnić samicę od samca. Larwy kołatka – dorastające do 6mm długości, mają postać białego, łukowato wygiętego pędraka. Dorosły chrząszcz posiada skrzydła oraz trzy pary nóg.
Ogólna charakterystyka owada:
Przyjmuje się, iż larwy kołatka rozwijają się od 1 do 3 lat, a nawet 7 lat, a okres ten uzależniony jest od wartości odżywczej drewna, a także od temperatury (optymalna wynosi 22-23 st. C) i wilgotności (min. 50% dla młodszych larw i 60% dla starszych larw). Po upływie tego okresu na przełomie marca – kwietnia larwa przepoczwarza się i przechodzi w stadium poczwarki – trwa w nim około 14 dni. Następnie postacie doskonałe (dorosłe chrząszcze) wychodzą przez wygryzione okrągłe otwory o średnicy ok. 0,7mm-2,2 mm, nie pobierają żadnego pokarmu w tym czasie. Chrząszcze żyją od 14 do 30 dni. Wtedy dochodzi też do kopulacji i składania jaj. Jedna larwa składa jaja pojedynczo lub po kilka sztuk w łącznej liczbie 30 – 60 szt. Po upływie 7-10 dni ze złożonych jaj wylęgają się młode larwy, które od razu zaczynają drążyć nowe korytarze (chodniki larwalne), dzięki którym mogą uzyskać potrzebne do rozwoju wartości odżywcze.
Dlaczego tak istotne jest zwalczanie kołatka domowego?:
Jeśli owad ten napotka sprzyjające warunki to potrafi opanować drewno przez wiele pokoleń, niszcząc je zupełnie. Doskonałym pożywieniem jest dla niego biel. Chętnie zasiedla także drewno lekko nadpsute przez grzyby, może zamieszkać zarówno w litym drewnie, jak również w sklejce. Podczas żerowania możemy usłyszeć charakterystyczne stukanie (zwane także kołataniem, skąd wzięła się owa nazwa) nie kojarzące się z odgłosem wydawanym przez tak małego owada.
Jego żerowania przynosi ogromne szkody w elementach drewnianych budynków oraz meblach, rzeźbach czy książkach. Szczególnie narażone są zabytki oraz znajdujące się elementy drewniane, ramy, balustrady, rzeźby. Kołatki najczęściej pożywiają się w powierzchniowych warstwach drewna. Zdarza się, że zamieszkując dłużej pewne partie drewna, zaczynają żerować głębiej, co przeradza się w większe straty nie tylko materialne, ale także kulturowe dla danego społeczeństwa. Obecnie uznaje się kołatka domowego za najgroźniejszego szkodnika niszczącego zabytki.
Jak rozpoznać, że drewno jest zniszczone przez tego szkodnika?
Przede wszystkim, gdy panuje cisza usłyszymy odgłos kołatania, jest to dźwięk wydawany nie podczas żerowania, ale uderzania dorosłych kołatków odwłokiem i głową o drewno podczas godów.
Kołatka możemy poznać także po otworach w drewnie, które pozostawia. Często także pod dziurką znajdują się małe kopczyki z mączką drewna.
Zwalczanie kołatka domowego:
Larwy kołatka domowego mogą żerować bardzo głęboko, dlatego aby zwalczanie kołatka domowego odniosło sukces niezbędna jest pomoc profesjonalnej firmy z branży dezynsekcji. Wykazano, iż świeżo wylęgnięte larwy kołatka są bardziej wrażliwe na trucizny niż młode, ale znacznie większe larwy spuszczela pospolitego. Są one również bardziej odporne na działanie promieni gamma niż spuszczel. Cechą, którą wykorzystuje się jest także jego wrażliwość na wysokie i niskie temperatury (śmierć kołatków następuje już w temperaturze powyżej 55 stopni C.).Jedną ze skutecznych metod stosowanych w celu pozbycia się kołatka domowego jest fumigacja drewna (gazowanie), dzięki której w bezpieczny dla człowieka sposób zwalczymy tego groźnego szkodnika. Zwalczanie kołatka domowego może odbywać się także przy pomocy innej metody, a mianowicie metody termicznej, wykorzystującej system mikrofal, które podgrzewają jedynie drewno wewnątrz. Sprawdź wszystkie metody zwalczania szkodników drewna